RAPOR
İstanbul Çocuklara Soruyor Projesi, İstanbul Kent Konseyi’nin İstanbul’da yaşayan her çocuk, Çocuk Meclisi’nin doğal bir üyesidir yaklaşımı doğrultusunda, çocukların kentin gelişim sürecine aktif olarak katılımlarını sağlamak amacıyla İstanbul Kent Konseyi tarafından İnformel Eğitim-çocukistanbul iş birliği ile gerçekleştirilen büyük ölçekli bir katılımcı demokrasi projesidir.

İstanbul’da 18 yaş altında yaklaşık 4 milyona yakın çocuk ve genç yaşıyor. Kent nüfusunun yaklaşık %25’ini oluşturan çocukların İstanbul ile ilgili söyleyecek çok sözleri olduğunu biliyoruz. Çocuklar şehirde çok büyük bir kesimi oluşturdukları ve nüfusun temel bir bileşeni oldukları halde seçimlerde oy veremiyor, karar verme süreçlerine doğrudan katılamıyor, seslerini duyurma fırsatı bulamıyorlar. Oysa kendi sorunları, yaşamları ve ilgi alanları hakkında asıl uzman kişiler onlar.

İstanbul Kent Konseyi bünyesinde “İstanbul’da yaşayan her çocuk, Çocuk Meclisi’nin bir üyesidir” ilkesi ile kurulmuş bir Çocuk Meclisi olsa da bütün çocukların bu meclise gelemeyeceği düşüncesi ve yaklaşımı ile biz onlara gitmek istedik, yukarıdan aşağıya “çocuklar için” değil, “çocuklarla birlikte” onların katılımı ile bir yol haritası oluşturmayı amaçladık.

6-14 yaş grubu çocukları kapsayan “İstanbul Çocuklara Soruyor” Projesi ile çocukların;

  • Kentin şekillenmesi sürecinde daha güçlü bir katılımla, daha aktif ve etkin bir rol almaları,
  • İhtiyaç ve önerilerinin, kendileri ile ilgili politikaların belirlenmesinde daha görünür hale gelmesi,
  • Yaşadıkları kent ile ilgili kendi gündemlerini oluşturmaları hedeflendi.

 

Bu proje kapsamında binlerce çocuk birer “Bakım Ustası” rolü üstlenerek İstanbul’u masaya yatırdı, kendi bakış açıları ve çözüm önerileri ile ayrıntılı bir şekilde gözden geçirerek “bakıma aldı.”

 

  • ANA FİKİR

Projenin ana fikri, çocukların interaktif bir yöntemle özgür ve keyifli bir ortamda İstanbul’u birer “Bakım Ustası” olarak masaya yatırmalarına, özel olarak tasarlanmış bir İstanbul haritası üzerinde çalışarak kenti nasıl algıladıklarını ifade etmelerine, güzel ve gurur duydukları yanlarını, eksiklerini ve sorunları birlikte belirlemelerine ve bu konularla ilgili talep ve çözüm önerilerini ortaya koyabilmelerine olanak sağlamaktır.

Okullar, çocuklar ve gençlerle çalışan STK’lar, kamusal alanlardaki uygulamalar ile birlikte binlerce çocuğun katılımı, görüş ve taleplerini ortaya koymaları, şimdinin ve geleceğin şekillendirilmesinde aktif rol almaları ve bunların takipçileri olmaları “Daha İyi Bir İstanbul” olmanın da garantisidir.

2022 Nisan ayında tamamlanan proje kapsamında çalışmadan elde edilen veriler bir araya getirildi, İstanbul’un çocukların gelecekte de yaşamaktan mutlu olacakları bir kent olması için değerlendirildi, raporlaştırıldı.

 

  • YÖNTEM ve UYGULAMA ADIMLARI

Atölye çalışması, okullarda öğretmenlerin ve STK ve diğer partner uygulamalarında eğitmenlerin doğrudan kendilerinin uygulayabileceği şekilde tasarlanmış ve bu amaçla gereken tüm yönerge ve materyalleri içeren bir Bakım/Malzeme Kiti ile desteklenmiştir.

Bu çalışmanın bütünü ve atölye içeriği “bakımı” metaforu üzerinden gerçekleştirildi. Katılan çocuklar, “Bakım Uzmanı” rolü ile İstanbul’u kendi bakış açıları ile incelemeye aldılar, iyi işleyen, aksayan yönlerini belirler ve daha da iyileştirilmesi, geliştirilmesi için önerilerini oluşturdular.

Atölye programı aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır ve maksimum 120 dk sürelidir.

Çocuklar İstanbul Uzmanı Oluyor!

İstanbul Kent Konseyi çocukları birer “Bakım Ustası” olarak İstanbul’u mercek altına almaya davet ediyor.

Benim için İstanbul…

Çağrıştırdıkları, rengi, sesi ve kokusu ile kendi gözlerinden İstanbul’u yansıtıyorlar, bir “fotoğrafını” çekiyorlar.

Çocuklar İstanbul’u İnceliyor / İstanbul Mercek Altında

Özel olarak tasarlanmış dev bir İstanbul haritası üzerinde fiziksel yapısı, ilçeleri, sembolleri, işleyişi, alt yapı ve sistemleri ile birlikte İstanbul’u inceliyorlar.

İstanbul’un Madalyaları

İstanbul’un olumlu buldukları, sevdikleri, gurur duydukları, onları en çok mutlu eden yönlerine birer “madalya” veriyorlar.

Dikkat! İstanbul’un Sorunları

Bu kez, yine kendi gözlerinden İstanbul’un onları en fazla rahatsız eden, eksik     buldukları, iyileştirilmesi gerektiğini düşündükleri yönlerini belirliyorlar.

Daha İyi Bir İstanbul İçin…

İstanbul için sorun olarak belirledikleri öne çıkan başlıklar/alanlar üzerinde gruplar halinde birlikte tartışıyor, çözüm önerileri ve fikirler üretiyorlar.

İstanbul İçin Kurallarımız…

İstanbul’u iyileştirmek için düşündükleri çözüm önerilerini kendi yaratıcılıklarını da kullanarak görseller, semboller olarak tasarlıyorlar.

Raporumuz

Son olarak, “bakım ustaları” ekibi olarak tüm çalışma sonunda bir Rapor oluşturuyorlar.

Dolaşıyor Uygulaması, Atölye senaryosuna paralel bir yöntem ve aynı malzemelerin kullanıldığı uygulama, çocukların gittikleri açık ve kapalı kamusal alanlarda ve paydaşların ev sahipliği yaptıkları mekânlarda kurulan “Proje İstasyonlarında” gerçekleştirilmiştir. Çocuklar, projeye bu istasyonlarda eğitmenler eşliğinde “bireysel” olarak katılmışlardır. İBB Birim / İştirakler, İlçe Belediyeleri, Kent Konseyleri, Müzeler, Kütüphaneler ve Kamusal Alanlarda gerçekleştirilmiştir.

On-line Katılım, Proje web sitesi üzerinden gerçekleşmiştir.

İstanbul Çocuklara Soruyor Projesi 6.601 çocuğun katılımı ile tamamlanmıştır.