Yerel yönetimlerde ‘çocuk katılımı’ adına kapsamlı bir proje olan,
İstanbul Çocuklara Soruyor Proje Raporu Açıklandı
Çocuklar, “Yüksek ve çok sayıda binanın arasında kendilerini sıkışmış hissetmedikleri, yeşil alanı bol, daha az kalabalık, arabaların işgalinde olmayan, yürüyebildikleri, erişebildikleri ve keyif aldıkları parklarında oynayabildikleri, yaşıtları ile zaman geçirmek üzere kamusal alanlarında buluşabildikleri, ilgilerini, yeteneklerini geliştirebilecekleri ortam ve fırsatlar bulabildikleri, daha az gürültülü, kendilerini daha güvende hissettikleri, daha eşitlikçi, daha adil, daha demokratik bir İstanbul” dediler…
İstanbul Kent Konseyi’nin “İstanbul’da Yaşayan Her Çocuk Çocuk Meclisi’nin Doğal Bir Üyesidir” yaklaşımı doğrultusunda, çocukların kentin gelişim sürecine aktif olarak katılımlarını sağlamak amacıyla İnformel Eğitim-çocukistanbul iş birliği ile hayata geçirdiği İstanbul Çocuklara Soruyor Projesi Nisan ayında sonuçlandı.
İstanbul’un her bölgesinden 6.601 çocuğun büyük bir motivasyon ve heyecanla katıldığı proje, aralarında İBB bölüm ve birimlerinin, ilçe belediye ve kent konseylerinin, STK’ların, müzelerin, kütüphanelerin ve çok sayıda eğitim kurumunun bulunduğu 52 paydaşın katılımı ile gerçekleşti. Proje çıktıları kapsamlı bir Rapora dönüştürüldü.
Projenin amacı, sorunları ve imkânları ile yetişkinlerin perspektifinden tartışılan kentleri, çocukları da katarak duymak ve tartışmak, aynı zamanda katılımın bir “çocuk hakkı” olduğu yaklaşımını temel alarak henüz oy kullanmak gibi bir katılım aracından yoksun olan çocukların aktif olarak demokrasiyi deneyimlemelerine olanak sağlamak.
Projenin ayrıca, yerel yönetimin çocuklara dönük strateji ve uygulama planlarının oluşturulması ve uygulanması sürecine aktif bir şekilde dahil edilmeleri için katkıda bulunması, bir model olarak yol gösterici olması hedeflenmiştir.
Projenin ayırt edici özelliği, genel olarak uygulandığı şekliyle yetişkinlerin önceden belirledikleri konular hakkında belirli bir grup çocuğun fikirlerini almaları yaklaşımını değil, çocukların aktif katılımları ile kendi gündemlerini doğrudan kendilerinin belirlemesi yaklaşımını temel almasıdır. Başka bir deyişle proje, yukarıdan aşağıya “çocuklar için” değil, aşağıdan yukarıya “çocuklarla birlikte” yaklaşımı ile yapılandırılmıştır.
Bakım Ustaları titizlikle çalıştı, yaşadıkları şehre hem madalya verdi hem de iyileştirilmesi gereken yönlerini tespit ederek çözüm önerisinde bulundu, ‘bakım talimatları’nı oluşturdu.
Proje uygulaması, birbirini destekleyen 3 farklı model ile gerçekleştirildi. Atölye uygulamarı, Dolaşıyor istasyon uygulamaları ve On-line katılım…
Bakım Ustası rolü üstlenen çocuklar, önce İstanbul’u rengi, sesi, kokusu, çağrıştırdıkları ile betimlediler, ardından İstanbul’u masaya yatırarak bir İstanbul Uzmanı olarak bakıma aldılar..
İstanbul’un beğendikleri, iyi işlediğini düşündükleri yönlerini belirleyerek “madalya” verdiler; aksayan, sorunlu gördükleri yönlerini belirleyerek iyileştirilmesi için çözüm önerilerini ve ‘bakım talimatlarını’ oluşturdular.
Mavi Bir İstanbul, Gri Bir İstanbul İle Yarışıyor…
“Benim için İstanbul” başlığı altında alınan cevaplar, çocukların İstanbul algısının oldukça çelişkili ve karmaşık olduğunu gösteriyor. Çocuklar bir yandan rengi, sesi, kokusu ve güzellikleriyle yaşadıkları kentin gurur verici doğasını öne çıkarıyor, diğer yandan yoğun bir şekilde kalabalığına, gürültüsüne, kendilerini kuşatan bina yığınlarına, trafiğine, egzoz ve duman kokusuna işaret ediyorlar.
İstanbul’un beğendikleri, gurur duydukları, önem verdikleri özelliklerine madalya verirken en çok kentin tarihi ve mimari eserlerini, denizi ve sahillerini, Kız Kulesi-Galata Kulesi’ni, yeşil alanlarını ödüllendirirken aynı zamanda şehri yönetenlere ve yetişkinlere de güçlü bir mesaj veriyorlar; “Bunlar bizim için değerli. İstanbul’un madalyalarını gözetin, koruyun ve zenginleştirin…”
Elde edilen verilerin analiz ve değerlendirmesi sonucunda çocukların 9 konu başlığında ve alt başlıklarında kentin bakıma alınması, iyileştirilmesi gerektiği konusunda birleşiyorlar.
- Doğa ve Çevre
- Ulaşım ve Hareketlilik
- Kent Yaşamı
- Toplumsal Yaşam
- Kültürel ve Sosyal Etkinlikler
- Sokak Hayvanları
- Ekonomi
- Sağlık ve Alışkanlıklar
- Eğitim
İlk aşaması tamamlanarak kapsamlı bir rapora dönüştürülen proje çıktılarının, İstanbul Çocuk Strateji Belgesi’ne kaynaklık edecek olması ve ikinci aşamada yine çocuklar ile İBB’nin ilgili bölüm ve birimlerinin bir araya getirilmesi planlanıyor.
