İstanbul Kent Konseyi Kent Kültürü ve Kültürel Miras Çalışma Grubu

Çalışmalarına İlişkin Sunum

12 Şubat 2022

Çalışma Grubunun Kuruluşu

  • Kent Kültürü ve Kültürel Miras Çalışma Grubu, 2021 Ocak ayında, Cevahir Efe Çelik, Serdar Köksal ve Dr. Ayşe Ege Yıldırım’ın önerileri, Başkan Tülin Hadi ve Genel Sekreter Rasim Şişman ile yapılan görüşmeler sonucunda kurulmuş; ilgili meslek ve sivil toplum çevresinden yaklaşık 20 uzman ve temsilcinin davet edilmesi ile faaliyete başlamıştır.
  • İstanbul sivil toplumundan ilgi duyan kişilerin başvuruları değerlendirilerek ve üyelerin davet ettiği yeni meslektaşların davet edilmesiyle organik şekilde büyümeye devam eden Çalışma Grubu, halihazırda yaklaşık 40 üyeye
  • Üyelerin profili; mimar, şehir plancısı, arkeolog, sosyolog, müzeci, tarihçi, gazeteci ve iktisatçı gibi meslekleri içermekte ancak konuya ilgi duyan aktif vatandaşlar da bulunmaktadır. Bazı üyelerimiz aynı zamanda meslek odalarını ve ilgili sivil toplum kuruluşlarını temsilen katılmaktadır.

Çalışma Grubunun Vizyonu, Misyonu ve Çalışma İlkeleri

  • Çalışma Grubu, 2021 Temmuz ayında vizyon, misyon ve çalışma usullerini belirlemiştir.
  • Buna göre, Çalışma Grubu Vizyonu; “İstanbul’un zengin kültürel birikiminden beslenerek çağdaş bir kent kültürünün gelişmesinde ve İstanbul’un kültürel ve doğal miras değerlerinin korunmasında; bilimsel çerçevede iyi uygulama ilkelerine bağlı, etkin, katılımcı ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesi ve uygulanmasında; İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Kent Konseyi arasında kurumlaşmış aktif ve demokratik bir işbirliği ortamı”dır.
  • Çalışma Grubu Misyonu ise; “kültürel miras bilinci yüksek, katılımcı bir kent kültürünü teşvik etmek üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne destek olmak, bu konudaki politikaları güçlendirecek bilgiler, öneriler ve proje fikirleri sunmak”tır.
  • Vizyon ve misyonumuz doğrultusunda, kültürel miras ve yönetişim ile ilgili çalışma ilkeleri de benimsenmiştir.
  • Grubumuzun öncelikli çalışma alanları, 1) Farkındalık yaratma; 2) Bilgi edinme ve paylaşma; 3) İzleme– değerlendirme- görüş bildirme şeklinde belirlenmiştir. Burada hem yatay hem dikey iletişim yaklaşımı önemsenmektedir.

Çalışma Programı ve Alt-Çalışma Grupları

  • Grubumuzun kültürel mirasa yaklaşımı, mirasın bütünlüğü ve peyzaj odaklıdır. Miras konusunun genişliği de göz önüne alınarak, miras türlerinin kendi özelliklerine ve bunların birlikte yönetimine göre alt-çalışma konuları ve grupları belirlenmiştir.
  • Bunlar; 1) Doğal Alanların Korunması; 2) Arkeolojik Alanlar ve Müzecilik/Taşınır Kültürel Miras; 3) Mimari ve Kentsel Koruma; 4) Kent Kültürü ve Toplumsal Hafıza ve hepsini bir araya getiren 5) Mirasa ve Kültüre Bütünlüklü Bakış ve Yönetişim’dir.
  • Alt-çalışma grupları kendi aralarında toplanarak çalışma programlarını yürütmektedir, ancak ana grup olarak daha düzenli olarak toplanılmaktadır. Çalışma grubu bugüne kadar ana grup olarak yaklaşık 12 kere, ortalama ayda bir toplantı yapmıştır. Alt-grupların da bazı toplantıları olmuştur. Ayrıca ana grubun ve alt-çalışma gruplarının Whatsapp iletişim gruplarında düzenli mesajlaşma olmaktadır.
  • Toplantılar şu ana kadar çevrimiçi olmuş, ilk defa 2022 Şubat ayında yüz yüze toplanılmıştır.
  • Ayrıca 2021 Temmuz ayında yapılan tüm çalışma grupları moderatörleri ortak toplantısına ve Kent Konseyi’nin 2022 Ocak ayındaki Olağan Seçimli Genel Kurulu’na da eş-moderatörlerimiz Serdar Köksal ve Ayşe Ege Yıldırım tarafından katılım sağlanmıştır.

Yapılan Etkinlikler

1 Haziran 2021: İstanbul Arkeoloji Müzeleri Depoları hakkında iki dilde görüş bildirgesi (“Arkeolojik Eserler Tahribat Riski ile Karşı Karşıya Kalmaya Devam Ediyor! İstanbul Arkeoloji Müzeleri depolarının uzak bir mekâna taşınması yanlış ve sakıncalıdır!” / “Archaeological Artifacts Continue to Face the Risk of Destruction! It is wrong and damaging to move the storage rooms of the Istanbul Archaeology Museums to a remote location!”)

4 Haziran 2021: 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında, sivil toplum kuruluşları ve inisiyatiflerin birlikte hazırladığı ve Youtube’da yayınlanan söyleşi (“İstanbul’un Tehlike Altındaki Doğal Mirası Bizi Çağırıyor!”)

14 Temmuz 2021: Bukoleon Sarayı alan ziyareti ve bilgi toplanması

28 Ekim 2021: Çatalca Surları ile ilgili bir alan gezisi ve bir görüş bildirgesi (“Çatalca Surlarındaki Hatalı Uygulamalar Acilen Durdurulmalıdır!”)

26 Kasım 2021: Beyoğlu Kültür Yolu Festivali hakkında görüş bildirgesi (“Beyoğlu Kültür Yolu, Beyoğlu Mücadele Yoludur!”)

10 Kasım 2021: İBB Beyoğlu Katılımcı Planlama (Beyoğlu Senin) kapsamında “Hatırlayan Beyoğlu İçin Müzeleri Yeniden Düşünmek” konulu çevrimiçi panelin iBB ile ortak düzenlenmesi

11 Aralık 2021: İBB Beyoğlu Katılımcı Planlama (Beyoğlu Senin) kapsamında “Hak Temelli Koruma Bağlamında Beyoğlu’nun Kültür Mirası” konulu panelin Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezi’nde iBB ile ortak düzenlenmesi

7 Şubat 2022: Süleymaniye’nin siluetini kapatan yapılaşma hakkında görüş bildirgesi (“Dünya Mirası Süleymaniye’nin Tarihi Dokusu, Şeffaf ve Etik Süreçlerle Korunmalıdır!”)

  • Ayrıca, Fatih Kara Surları Millet Bahçesi, Validebağ Korusu, Beykoz Çayırları, Yedikule Hisarı Restorasyonu, Tatavla Kültür Festivali gibi çeşitli konular takip edilmekte ve bilgi toplanmaktadır. Takip ettiğimiz konularda gerektikçe Koruma Kurulları, ilçe belediyeleri ve diğer kurumlara Kent Konseyi üzerinden bilgi edinme amaçlı yazılar yazılmaktadır.
  • İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı’ndan (iBB Miras) Kültür Varlıkları Proje Müdürlüğü ile 10 Nisan 2021 tarihinde bilgilenme amaçlı çevrimiçi görüşme, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü ile ise Şubat 2022 tarihinde Kara Surları hakkında bilgilendirme amaçlı yüz yüze bir görüşme olmuştur. (Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı’nın diğer birimleri, daire başkanı ve konuyla yakından ilgilenen Genel Sekreter Yardımcısı ile de görüşme talepleri olmuştur, görüşme talebine yönelik çalışmalar devam etmektedir.)

Değerlendirme

  • İKK Kent Kültür ve Kültürel Miras Çalışma Grubu, birçoğu konusunda uzman olan, gönüllü ve nitelikli emek koyan, birbiriyle düzenli iletişim halinde olan, gündemdeki konuları sıkı takip eden, konuların çeşitli bakış açılarını bir araya getirip uzlaşı içinde karar alabilen üyeleri sayesinde, bir yıl içinde oldukça etkin ve verimli çalışabilmiştir.
  • Çalışmalarımızın vizyon ve misyonumuza doğru bizi ne kadar ileri götürdüğünü, doğru idari kararların verilmesi, kamuoyu ve toplumsal farkındalık oluşturulması yönünde ne kadar gerçek etkisi olduğunu görmek için biraz daha zaman gerekecektir. Burada tüm kurumların taleplerimizi yanıtlaması, bizimle şeffaf diyaloğa girmesi çok önemli bir beklentimizdir.
  • İstanbul Kent Konseyi yönetimine ve sekreteryasına bize sağladıkları kolaylaştırıcılık ve teşvik için teşekkür ederiz!